Historia Margon

Pierwsze wzmianki o tej malowniczej miejscowości pochodzą z początków XVI w. kiedy to wędrujący benedyktyni z Zielnyboru przemierzając wielkie puszcze Teutonii trafili do "pięknej, drewnianej osady, gdzie ludzie byli bardzo gościnni i mili". Jak pisał później jeden z mnichów: "Było widać, że ludzie Ci są Teutończykami, udzieli nam schronienia w zimie roku 1510. Mieszkaliśmy w drewnianej chacie, ogrzewanej wielkim piecem, ludzie codziennie przynosili nam pożywienie i odnosili się do nas z wielkim szacunkiem, mimo, że nie wszyscy byli chrześcijanami."

Następne zapiski o Margon pochodzą dopiero z 1756 roku, kiedy to w wiosce wybuchł wielki pożar. Spowodowany był on najprawdopodobniej uderzeniem pioruna. Drewniana osada prawie cała stanęła w płomieniach, zginęła znaczna cześć ludności. Katastrofa ta spowodowała, że w Margon praktycznie nie dało się mieszkać, gdyż z pożaru ocalało tylko 7 budynków. Podjęto decyzje o szukaniu pomocy u mieszkańców innych miejscowości. I tak właśnie po 2 miesiącach ciężkiej podróży przez puszczę kilku ludzi dotarło do Ruhnhoff. Był czerwiec 1756 roku i datę tą oficjalnie uznaje się, za początek istnienia Margon na terytorium baronii Enderasja.

Mieszkańcy Ruhnhoff pomogli Margończykom w odbudowie ich wsi, i dawnej infrastruktury. "Ponadto przez prawie dziesięć lat wytaczano drogę morską z Ruhnhoff do Margon, istniejącą do dzisiaj, która po kilkudziesięciu latach stała się tzw. "Rybnym Szlakiem". Dlaczego "rybnym"? Otóż Margon w latach 1807 - 1810 nawiedzała wielka susza, która dziesiątkowała plony zboża. Margończycy początkowo skupowali zboże od mieszkańców Ruhnhoff, jednakże był to interes wyjątkowo nieopłacalny i już w 1808r. w wiosce wybudowano przystań rybacką. Wody oblewające Margon były wyjątkowo bogate w ryby, co spowodowało szybki rozrost przemysłu rybnego. Ryb było na tyle dużo, że już w 1820 Margon było "rybną stolicą Enderasji" a w całej Teutonii zajmowało drugą pozycje, zaraz po tak wielkim porcie, jaki znajdował się w Srebrnym Rogu.

W tych właśnie latach wioska przeżywała swój największy rozkwit, handel rybami przynosił mieszkańcom ogromne zyski, w Margon wybudowano piękny, bogato zdobiony kościół, zaczęto inwestować w odkrywanie nowych dróg morskich gdyż "Rybny Szlak" przeżywał ogromne oblężenie kupców, nie tylko z Teutonii. W 1841r. skończono oznakowanie szlaku wodnego do Srebrnego Rogu, który do dziś jest najdłuższą drogą morską archipelagu. Dobra passa Margon trwała do 1900 r. kiedy to przemysł rybny upadł. Wody przybrzeżne były całkowicie ogołocone z ryb, rybacy zniechęceni coraz dalszymi wyprawami w morze przenosili się do innych miejscowości, a kupcy nawet Ci pochodzący z Margon wyjechali do Srebrnego Rogu gdzie zaczynał się "wiek handlu" związany z likwidacją tamtejszego portu. Dla wsi nadszedł czas stagnacji i zapomnienia. Mieszkańcy znów wrócili do uprawy roli, a ich życie potoczyło się zwyczajnym, wiejskim rytmem.

Dziś Margon jest niewielkim miastem które powoli zaczyna budzić się z letargu. W mieście powstają nowe domy, sprowadzają się nowi mieszkańcy. Pierwszy raz w historii miejscowość jest popularna wśród turystów, którzy zachwycają się ciszą i spokojem panującym w Margon. Wczasowicze zachwycają się również starym 500 letnim dębem, który jest chyba największą atrakcją tego pięknego miasteczka.

Autor: Konrad Hergemon
Opracowanie: Kedar z Margon